Diş Hassasiyeti Nedir?

Bir anda gelen dondurma acısı, sıcak bir kahvenin sızlaması ya da ekşi bir limonun şok etkisi… Eğer bu senaryolar size tanıdık geliyorsa, muhtemelen diş hassasiyeti yaşıyorsunuz demektir. Peki, bu rahatsız edici durum tam olarak nedir ve neden ortaya çıkar?

Diş Hassasiyeti: Dentin Tabakasının Uyaranlara Aşırı Tepkisi

Diş hassasiyeti, dişin dışındaki sert mine tabakasının altında bulunan ve canlı sinir uçlarını barındıran dentin adı verilen iç tabakanın aşırı duyarlılık göstermesiyle ortaya çıkar. Dentin tabakası, binlerce küçük tüpçük (dentin tübülleri) içerir. Normalde bu tüpçükler, diş minesinin veya diş etinin koruması altındadır. Ancak bu koruyucu tabaka zarar gördüğünde, dışarıdan gelen uyaranlar (tatlı, ekşi, soğuk, sıcak gibi) doğrudan sinirlere ulaşarak ani ve keskin bir ağrıya neden olur.

Diş Hassasiyetinin Yaygın Nedenleri

Diş hassasiyeti genellikle birden fazla faktörün birleşimiyle ortaya çıkabilir. İşte en yaygın nedenler:

• Çürükler: Diş çürükleri, mine tabakasını aşındırarak dentin tabakasını açığa çıkarır ve hassasiyete yol açar. Bu, hassasiyetin en bilinen nedenlerinden biridir.
• Mine Yüzeyinde Çatlaklar veya Aşınmalar: Dişlerinizi sıkma (bruksizm) veya gıcırdatma alışkanlığı, sert diş fırçalama, asitli yiyecek ve içeceklerin aşırı tüketimi gibi durumlar diş minesinde çatlaklara veya aşınmalara neden olabilir. Bu durumlar da dentin tübüllerinin açığa çıkmasına yol açar.
• Diş Eti Çekilmesi: Yanlış veya sert fırçalama teknikleri, periodontal hastalıklar veya yaşlanma gibi nedenlerle diş etleri çekildiğinde, normalde diş etiyle kaplı olması gereken kök yüzeyleri açığa çıkar. Kök yüzeyleri mine tabakasıyla kaplı olmadığı için dentine direkt temas oluşur ve hassasiyet artar.
• Yanlış Fırçalama Teknikleri: Çok sert fırçalama veya aşındırıcı diş macunları kullanmak, diş minesine ve diş etlerine zarar vererek hassasiyeti tetikleyebilir.
• Yakın Zamandaki Diş Tedavileri: Dolgu, kuron veya diş beyazlatma gibi bazı diş tedavilerinden sonra kısa süreli hassasiyet yaşanması normaldir. Ancak bu durum genellikle geçicidir.

Diş Hassasiyeti Tedavisi

Diş hassasiyeti yaşıyorsanız, yapmanız gereken ilk şey bir diş hekimi kontrolünden geçmektir. Diş hekiminiz, hassasiyetin temel nedenini teşhis ederek size en uygun tedavi planını önerecektir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

• Hassasiyet Azaltıcı Macunlar: Florür ve diğer özel bileşenler içeren diş macunları, dentin tübüllerini tıkayarak hassasiyeti azaltmaya yardımcı olabilir.
• Flor İçeriği Olan Gargaralar: Florürlü gargaralar da diş minesini güçlendirerek ve dentin tübüllerini kapatarak hassasiyetin giderilmesine katkıda bulunabilir.
• Gece Plakları: Eğer hassasiyetinizin nedeni diş sıkmaya bağlı mine yüzeyinde aşınmalar ise, diş hekiminiz gece plağı kullanımını önerebilir. Bu plaklar, gece boyunca dişlerinizi sıkmanızı veya gıcırdatmanızı engelleyerek diş minesinin daha fazla zarar görmesini önler.
• Çürük Tedavisi: Hassasiyetin nedeni bir çürükse, bu çürüğün dolgu veya diğer uygun yöntemlerle tedavi edilmesi, hassasiyeti tamamen ortadan kaldıracaktır.
• Diş Eti Tedavisi: Diş eti çekilmesine bağlı hassasiyetlerde, diş hekiminiz diş eti tedavisini veya ileri durumlarda diş eti greftlerini önerebilir.